Duurzaam tuinieren met ons hoveniersbedrijf uit Wapse
Een natuurlijke tuin leeft, is in beweging en zal in de loop der tijd geleidelijk veranderen. Naast de natuur zelf is ook het omringende cultuurlandschap een bron van inspiratie voor onze ecologische tuinontwerpen. Grote diversiteit, organische vormgeving en een duurzaam materiaalgebruik kenmerken onze tuinen.
Planten in een natuurtuin
De natuur leert ons welke planten in bepaalde situaties harmonieus naast elkaar kunnen groeien. Een bloeiende hooiweide levert inspiratie op voor een wildeplantenborder. De gelaagdheid van het bos levert kennis over een heesterrand met ondergroei van kruiden. Ook het cultuurlandschap met poelen, heibomen, hagen en fruitbomen is een inspiratiebron.
Sommige planten zullen een vaste plek aannemen in de tuin. Andere zullen, door uitzaaiing, steeds op een andere plek staan. Iedere plant heeft een bepaalde voorkeur voor grondsoort, voedselrijkdom, vochtigheid en de behoefte aan zonlicht en schaduw. Variatie zorgt hierbij voor de diversiteit. Voor een natuurlijk evenwicht is variatie dan ook erg belangrijk. Hoe meer dieren- en plantensoorten er leven, des te minder kans op ziektes en aandoeningen.
Onze voorkeur gaat uit naar inheemse plantensoorten, omdat deze het beste thuishoren bij de bodemsoort en ons omgevingsklimaat. Verder gebruiken we niet-inheemse planten die zich ‘natuurlijk gedragen’ en passen in bijvoorbeeld een wildebloementuin.
Onderhoud van een ecologische tuin
Bij tuinonderhoud draait het om de balans tussen nuttig groenbeheer en bodemverstoring. Grondbewerking zoals spitten verstoort de grond enorm; veel zaden kiemen goed in verstoorde bodems en zo blijven we bezig.
Een goede manier om ongewenste kruiden te verwijderen is het wieden met de hand. Dit kost meer tijd, maar zo kunt u wel selectief te werk gaan. In de natuur vinden we nauwelijks zwarte bodemgrond. De bodem is altijd bedekt met planten of organisch materiaal. Dit is ook toepasbaar in een natuurtuin door bodembedekkers te planten en te ‘mulchen’ met schors of blad.
Winterklaar
Veel mensen maken in de herfst hun tuin winterklaar. Raar eigenlijk, want de natuur maakt zichzelf niet op die manier klaar voor de koudere seizoenen. In de natuur bedekken afgestorven plantendelen en afgevallen bladeren de bodem. Zo worden plant en dier beschermd tegen vorst en vindt er uiteindelijk een natuurlijke bemesting plaats. Bovendien krijgt onkruid door lichtgebrek minder kans om door te groeien. Holle stengels van uitgebloeide planten zijn een overwinteringsplek voor kleine dieren. Laat het winterklaar maken van de tuin voortaan achterwege. Dood materiaal kunt u het beste in het voorjaar verwijderen, als alles weer tot leven komt.
Duurzame materialen
In een siertuin aangelegd volgens ecologische uitgangspunten, kiezen we voor materialen die:
-
Duurzaam geproduceerd zijn
-
Zelf duurzaam, gerecycled of tweedehands zijn
-
Geen giftige elementen bevatten
-
Bij voorkeur van lokale of regionale herkomst zijn
-
Geschikt zijn voor hergebruik
-
Plant- en diervriendelijk zijn
Opties voor steen in de tuin
Voor steen in de tuin zijn gebruikte materialen volop beschikbaar. Hergebruik bijvoorbeeld stoeptegels. Leg ze met flinke voegen of als mozaïekpad en beplant deze met tredplanten als loopkamille, kruiptijm of vetmuur.
Met gebroken tegels, stenen en dakpannen kunnen stapelmuurtjes worden gemaakt. Waalklinkers zijn helaas schaars en duur, maar zijn prachtig met al hun kleur- en vormnuances. Op sommige plekken in Nederland is natuursteen vrij simpel en goedkoop beschikbaar. Bijvoorbeeld als veldkeien bij het ploegen van het land of als maaskeien bij zand- en grindwinning.
Voor tuinpaden is het mogelijk sloopafval van baksteen te vermalen voor grind. Dit gebroken puin is er in verschillende korrelgroottes; wij raden een fijne maat (5 -20 mm) aan. Een tuinpad raakt snel begroeid, dus leg het grind alleen waar het ook regelmatig belopen of bereden wordt. Of geniet juist van de specifieke planten die zich hierin thuis voelen, zoals vetplanten, en stuur hier wat bij door selectief te wieden.
Duurzaam hout in de tuin
Bij houtgebruik houden we met verschillende factoren rekening. Voor toepassingen waar hout aangetast kan worden door vocht (en schimmels) gebruiken we tammekastanjehout of inlands eiken. Op plekken waar hout goed droogt is onbehandeld larix- of douglashout geschikt. Met lijnoliebeits kunnen we het hout verduurzamen.
Omdat tropisch hardhout over het algemeen nog onverantwoord wordt gekapt, gebruiken we dit niet in duurzame tuinen. Houtsnippers passen goed in bossige tuinen als looppad. Bij voorkeur gebruiken we boomschors of snippers van naald- of eikenhout. Dit verteert langzamer dan gewoon snoeihout.
Natuurlijke schuttingen
Een mooie tuinafscheiding maken we met lattenschermen van kastanjehout. Deze zogenaamde schapenhekken zijn ideaal voor klimplanten. U kunt ook kiezen voor een natuurlijke en oer-Hollandse schutting van vlechtwerk van wilgentenen. Deze vlechten we in het voor- of najaar, als het wilgenhout gesneden wordt. De staanders waar omheen gevlochten wordt kunnen van kastanjehout of wilgenstammen zijn.
Dieren in de tuin
Voedsel, de mogelijkheid tot voortplanting, beschutting voor vijanden en overwinteringsmogelijkheden zijn belangrijke elementen waarover nagedacht wordt bij het ontwerp van een ecologische tuin.
We denken bij het ontwerp na over de volgende aspecten:
-
Bomen en struiken voor vogels om in te nestelen
-
Water in de tuin of een vochtige plek (als drink- of broedplaats)
-
Gestapelde muurtjes zodat het in de zon droog en warm is en in de schaduw koeler en vochtiger
-
Dood hout dat kan dienen als voedsel of een schuilplaats voor insecten
-
Bomen, struiken en planten vol zaden en bessen voor vogels
-
Nectarplanten en waardplanten voor vlinders; de nectarplant dient als voedsel en een waardplant als een plek waar de vlinder eitjes kan leggen
Bij ecologische tuinaanleg zoeken we altijd naar een balans tussen de verschillende dieren. Want zijn er te veel van dezelfde soort, dan hebt u te maken met een plaag: te veel muizen, te veel muggen, te veel rupsen enzovoort. Wanneer we een poel of moeraszone bij een vijver aanleggen, zorgen we voor aantrekkelijke leefomstandigheden voor kikkers en eventueel zwaluwen. Zo houdt u de muggenpopulatie die leeft in de poel of vijver in bedwang.
Als u vlinders in uw tuin wilt en ook een moestuin heeft, krijgt u zeer waarschijnlijk te maken met rupsen. Wanneer er in de tuin ook brandnetels worden geplant, zijn dit de waardplanten voor een groep van mooie vlinders zoals de Atalanta, Kleine Vos en Dagpauwoog.
Bij dieren in de tuin gaat het dus om een doordacht ontwerp waarbij biologisch evenwicht en diversiteit bevorderd worden.
Informatie over verschillende soorten dieren:
Water in de tuin
Water verrijkt uw tuin. Bijzondere waterplanten kunnen groeien op niet te steile oevers. Vissen, kikkers, salamanders en insecten voelen zich er thuis. Mocht u interesse hebben in een ecologische vijver, dan is een natuurvijver of leemvijver het mooiste, maar de omgeving moet zich er wel voor lenen. In deze soorten vijvers leven planten en dieren het best. In andere situaties maken wij vijvers met EPDM-folie of rubberoid. Deze materialen zijn duurzamer dan de gebruikelijke pvc-vijverfolies en er zitten geen weekmakers in.
Bel 052 - 155 11 46 voor meer advies over duurzaam tuinieren of een afspraak met EKO-Tuin Hoveniers uit Wapse.
